Bombus Arıları ve Çiçekler!

Bombus arıları, polen yokluğu çektikleri açlık zamanlarında bitkilerin yapraklarını ısırarak çiçeklenme zamanını 30 gün kadar erkene çekebiliyorlar. Muhteşem değil mi sizce de? İklim değişikliği, başta erik olmak üzere bir çok çiçeğin erken açmasına neden oldu ve baharın gelişini de hızlandırdı. Ancak bitkileri erken çiçeklenmeye ikna edebilecek tek şeyin insanların olmadığı ortaya çıktı.

Bombus arısı bir diğer adıyla sera arısı bizim için önemli bir tarım işçisi aslında. Bu yeni özelliğinin keşfi ise tesadüfi bir şekilde gerçekleşmiş. Araştırmacılar, siyah hardal (Brassica nigra) ile bir sera deneyi kurdular. 3 gün boyunca herhangi bir polen yememiş bombus arıları ile örgü torbalara on bitki kondu; bombuslar her bitkide beş ila 10 delik açmaya başladılar. Ortalama olarak, bu bitkiler 17 gün sonra çiçeklendi; bombus arılarına maruz kalmayan hasarsız bitkilerde ise çiçeklenme ortalama 33 gün sürdü. Benzer bir deneyde, bu arıcıklar domates bitkilerinin çiçeklenmelerini 30 gün hızlandırdı.

Çalışmada yapılan daha fazla deney, davranışın açlık tarafından motive edildiğini doğruladı. Polen yoksunu aç arılar, tok arılara göre dört kat daha çok yapraklara delik açmışlar. Bu davranışın, doğada da tekrarlandığı tespit edilmiş.

Bombus Arısı Taklit Edilebilir mi?

Bu davranış bilim adamları için yeni olsa da, farkında olmadan yıllarca kanıtlarıyla karşılaşmış olabiliriz. Bazı yarı dairesel kesikler görüyoruz yapraklarda; muhtemelen bu kesikler bombus arıları tarafından yapılmıştır. Belki de bu özellik başya yabani arılarda da mevcut?

Bu yeni bulgu, bombus arılarının iklim krizine uyum sağlama yeteneği için önemli etkileri olduğu açık. Daha sıcak bahar sıcaklıkları, tozlayıcıların bitkiler çiçeklenmeden önce uyanmasına neden olduğundan, bu aktivite erken uyanan arıların yiyecek bulmasını sağlayabilir. Arıların tekniğini kopyalayabilirlerse çiftçilerin insan gıda arzının da artırmasına da yardımcı olabilir.

Ancak şu ana kadar araştırmacılar arıların numarasının nasıl çalıştığından emin değiller. Benzer şekillerde yapraklara zarar vererek laboratuarda çoğaltma girişimleri sadece kısmen başarılı olmuştur. Bunun sebebi ise, Arıların, arıya özgü bitkilere sağladıkları bazı işaretlere sahip olmaları yada bu bizim bilmediğimiz salgılar olabilir.

Kaynak: Bumble bees damage plant leaves and accelerate flower production when pollen is scarce – Bumblebees Trick Plants Into Flowering Early, Study Finds –