Okyanusların asitlenmesi, köpekbalığının cildini oluşturan deri kısımlarının zamanla tıpkı bir demirin korozyona uğraması gibi aşınmasına sebep olmaktadır.
Okyanusların Asitlenmesi Nedir?
Yakın zamana kadar, atmosferdeki karbondioksit miktarı, son 10.000 yıl boyunca hafif ve yavaş bir şekilde dalgalanmıştır. Bununla birlikte, 1700’lerin Sanayi Devrimi, insan faaliyetlerini güçlendirmek için küresel bir fosil yakıt kabulü başlattı. Kömür, petrol ve doğal gaz gibi fosil yakıtların yakılma oranı günümüze kadar artmıştır.
Fosil yakıtların yakılması atmosfere karbondioksit gazı salmaktadır ve fosil yakıtların giderek artan küresel kullanımı, atmosferdeki karbon dioksit miktarının son 800.000 yıldaki herhangi bir zamandan daha yüksek bir konsantrasyona yükselmesine neden olmuştur. Son 200 yılda ormanların yakıt için ya da tarım alanlarının temizlenmesi, atmosferdeki yüksek karbondioksite katkıda bulundu çünkü ağaçlar karbondioksiti yakalar ve depolarlar.
Sadece atmosferdeki yüksek karbondioksit konsantrasyonları Dünya’nın iklimini değiştirmez, aynı zamanda okyanus kimyasını da değiştirir. Bu fenomen, havadaki karbondioksitin su kütlelerinde çözünebileceği gerçeğinden kaynaklanmaktadır ve okyanusların asitlenmesi bu fazla karbondioksit sebebiyle olmuştur.
Köpek Balıkları Ölüyor!
Yüzlerce milyon yıldır, köpek balıkları Dünya okyanuslarında yaşıyorlar. Ancak hiçbir şey onlara insanlar kadar zarar vermemiştir. Sularını kirletiyor, avlarını ellerinden alıp yok olmaları için bir de avlıyoruz. Araştırmacılar, asitlenmiş suya uzun süre maruz kalmanın diş etleri olarak bilinen skalaları aşındırdığını göstermektedir. Deniz suyuyla reaksiyona giren ve okyanusları daha asidik hale getiren karbondioksit köpek balıkları için ayrı bir tehlike olarak gözükmektedir. Tıpkı asit yağmuru sebebiyle zarar gören kara canlıları gibi.
Dokuz hafta süren araştırmada, araştırmacılar köpek balıklarının dişlerini incelediler. Ortalama olarak, asidik sudaki köpek balıklarının dişlerinin dörtte birinin kontroller deneyinde yer alan köpek balıklarına göre % 9,2 daha fazla hasar almış olduğunu tespit ettiler.
Bu bir laboratuvar deneyi olarak yapıldı ancak kaç yıl sonra daha büyük sıkıntı yaşayacaklar onu bilmemiz pek mümkün değil ama tüm köpek balığı türleri muhtemelen asidik uya karşı daha savunmasız kalacaklar. Bu acı gerçeği günümüzde birebir yaşayan ise mercan resifleri olarak bilinmekte olup tüm deniz canlılarını da etkileyeceği aşikar gibi durmaktadır.
Kaynak: Acidifying Oceans Could Eat Away at Sharks’ Skin and Teeth – Understanding the Science of Ocean and Coastal Acidification – Acid-base adjustments and first evidence of denticle corrosion caused by ocean acidification conditions in a demersal shark species –