Yeni araştırmalara göre, Dünya’dan binlerce ışık yılı uzaklıkta meydana gelen büyük enerji patlamaları (süpernovalar) gezegenimizin biyolojisinde ve jeolojisinde izler bırakmış olabilir. Bu izlerin gizemi de ağaç halkaları üzerinde bulunabilir?
Colorado Boulder Üniversitesinden Robert Brakenridge tarafından yapılan yeni bir araştırma, bilinen evrendeki en şiddetli olaylardan bazıları olan süpernovaların etkilerini araştırıyor. Sadece birkaç ay içinde, bu patlamaların güneşin tüm ömrü boyunca verebileeği kadar enerjiyi serbest bırakabilir.
Brakenridge, gezegenimizi tehlikeli radyasyonla yıkayarak ve koruyucu ozon tabakasına zarar verebileceğini belirtiyor. Bu olası etkileri incelemek için, Brakenridge gezegenin ağaç halkası kayıtlarını araştırarak, kozmik patlamaların parmak izlerini aradı. Bulguları, göreceli olarak yakın süpernovaların teorik olarak son 40.000 yıl içinde Dünya ikliminde en az dört bozulmaya yol açabileceğini gösteriyor. Sonuçlar kesin olmaktan çok uzak, ama dünya üzerindeki yaşamın istikrarı söz konusu olduğunda, uzayda olanların her zaman uzayda kalmayacağına dair çarpıcı ipuçları sunuyorlar.
Karbon-14, aynı zamanda radyokarbon olarak bilinen, dünya üzerinde sadece küçük miktarlarda meydana gelen bir karbon izotopudur. Radyokarbon, uzaydan gelen kozmik ışınların gezegenimizin atmosferini neredeyse sabit bir şekilde bombardıman ettiğinde oluşur. Ağaçlar karbondioksit toplar ve bu karbonun bir kısmı radyokarbon olur. Ancak bazen ağaçların toplayıp kapdığı radyokarbon miktarı sabit değildir. Bilim adamları, ağaç halkalarının içindeki bu izotopun konsantrasyonunun aniden ve belirgin bir dünyevi neden olmadan arttığı bir avuç vaka keşfettiler. Gerçekten sadece iki olasılık var: Bir güneş patlaması veya bir süpernova.
İncelenen en yakın sekiz süpernovadan hepsinin Dünya’daki radyokarbon kayıtlarındaki açıklanamayan ani artışlarla ilişkili olduğu bu çalışma ile tespit ediliyor. Aynı zamanda böyle bir bozulmanın dünya üzerindeki bitkiler ve hayvanlar için etkilerinin ne olduğu da belli değil. Ama Brakenridge sorunun çok daha fazla araştırmaya değdiğini düşünüyor.
Kaynak: Tree rings may hold clues to impacts of distant supernovas on Earth –