Hidroelektrik Enerjisi

Hidroelektrik enerjisi, enerjinin akan sudan elektriğe dönüşümünü ifade eder. Yenilenebilir enerji kaynakları (güneş enerjisi, rüzgar enerjisi, jeotermal enerji, biyokütle enerjisi vb.) arasında kabul edilir; çünkü su döngüsü güneş tarafından sürekli yenilenmektedir. Bu sayede kesintisiz enerji üretimi sağlanması neredeyse sürekli olarak mümkündür. Kısaca hidroelektrik enerji nedir dersek; su enerjisi olarak tanımlayabiliriz bu enerji türünü.

Hidroelektrik Santrallerinde Elektrik Nasıl Üretilir

Hidroelektrik santralleri, suyun türbinleri çevirmesi ile mekanik enerjinin üretildiği jeneratörler ile elektrik üretmektedir. Bu türbinler döndüğünde elektrik üreten elektromanyetik bir jeneratöre bağlanır. Bu şekilde ülkemizde ve dünyada üretim yapan binlerce santral vardır.

Bunu da okuyabilirsiniz: Enerji tasarrufu nasıl yapılır?

Hidroelektrik santral çeşitleri

• Su tutma tesisleri: büyük bir su rezervuarı oluşturmak için baraj olarak kullanan en yaygın teknolojidir. Elektrik barajdaki türbinlerden su geçirilerek elde edilir.
• Pompalama tesisleri: Su tutma tesislerine benzeyen ancak barajın altında ikinci bir rezervuar olarak kullanılır. Su, ilerleyen bir zamanda kullanılmak üzere depolanır ve ihtiyaç halinde alt hazneden üst hazneye pompalanabilir.
• Akarsu tesisleri: nehir suyunun sadece bir kısmını türbinlerden geçirerek, bir baraj veya rezervuar kullanmadan, doğal su debisine dayanmaktadır. Boru tipi HES olarakta adlandırılmaktadır.

Hidroelektrik enerjisinin avantajları ve dezavantajları

Hidroelektrik enerjisi avantajları

• Hidrolektrik enerji yakıt ihtiyacı olmayan enerjidir. Bu yüzden minimum hava kirliliği var. Fosil yakıtlar ile elektrik üretiminin yanında çok temiz bir üretim sağlar.
• Su, doğal ve yenilenebilir bir kaynaktır. Küresel su döngüsü devam ettikçe kaynak sıkıntısı olmadan enerji üretimi sağlanabiliyor.
• Sera gazı emisyonlarının azalmasına yardımcı olur. Küresel ısınmaya sebep olan sera gazları salınımı hiç denecek kadar azdır.
• Diğer enerji üretim sistemlerine nispeten düşük işletme ve bakım maliyetleri vardır.
• Teknolojisi güvenilir ve kanıtlanmıştır. Çok eski zamanlardan beri kullanılan bir teknik olarak kabul edilmektedir.

Hidroelektrik enerjisi dezavantajları

• Sucul ekosistemleri bozar. Hidroelektrik santralleri tipik olarak nehirler boyunca inşa edilir ve bu, sudaki yaşamı engelleyebilir ve devasa ölçekte tahribatlarına neden olabilir.
• Belirli yerlerdeki barajların yapımı, su hayvanlarının çiftleşme modellerine, mevsimlerine ve üreme alanlarına müdahale edebilir.
• Hidroelektrik santralleri (HES) inşaatlar geniş bir alana ihtiyaç duyar. Bir baraj inşa edebilmek için, elektrik üretim birimleri, trafoları monte etmek ve bunları ana şebekeye bağlamak büyük bir toprak parçası gerektirir. Bu, barajın yapımında yer açmak için büyük orman parçalarının temizlenmesini gerektirebilir. Ormanın temizlenmesi doğal ekosistemleri büyük ölçüde etkiler.
• Hidroelektrik enerji ilk maliyetleri oldukça yüksek bir enerji türüdür. Bir elektrik santrali kurmak genellikle pahalıdır ve hidroelektrik santralleri istisna değildir. Bir hidroelektrik santralinin maliyeti, gerçekte, elektrik üretim ekipmanının maliyetinden ziyade, belirli bir alana yapılacak yatırıma dayanmaktadır.
• Arazi mülkiyeti ve su haklarının korunması da gerekir ve bu büyük paraya mal olur. Büyük ölçüde inşa edilecek rezervuarın büyüklüğü maliyeti arttırmaktadır. Büyük bir rezervuar çok miktarda beton kullanacak, barajın her iki tarafında ana kayada büyük tünellerin inşasını gerektirecek ve baraj inşaat malzemelerini sahaya getirmek için yeni köprüler ve yolların inşasını gerektirecektir.
• Üretilen gücün şebekeye iletilmesi gerekir ve bu da km başına yüz binlerce lira para anlamına gelir. Bu sayede, hidroelektrik santralinin kurulmasında yer alan lojistik maliyetleri daha da artırabilir.

Kaynak: HYDRO POWER – Hydroelectric Energy – How Hydroelectric Energy Works – What is Hydropower –